Diş Sararması Nedenleri
Aynaya baktığınızda gülüşünüzün eskisi kadar parlak olmadığını hiç fark ettiniz mi? Sabah kahvenizi yudumlarken ya da bir fotoğrafta gülümserken o ton farkı bir anda dikkat çekmiştir belki de… “Sanki dişlerim biraz daha sararmış gibi,” diye düşünmüş olabilirsiniz. Merak etmeyin, yalnız değilsiniz. Diş renginde zamanla meydana gelen bu değişim, hemen hemen herkesin yaşadığı doğal bir süreçtir.
Aslında dişlerin sararması bir anda ortaya çıkan bir şey değil; çoğu zaman yılların birikimiyle yavaş yavaş oluşur. Gün içinde içtiğimiz kahve, çay, hatta bazı meyveler bile bu renk değişiminin gizli kahramanlarıdır. Üstelik sadece beslenme alışkanlıklarımız değil, yaşımız, kullandığımız ilaçlar, hatta genetik yapımız bile bu süreçte rol oynar.
Ama güzel haber şu: Dişlerin sararması kader değil. Doğru bakım, dikkatli alışkanlıklar ve bazı küçük değişikliklerle gülüşümüzü yeniden ışıldatmak mümkün. Bu yazıda birlikte dişlerimizin neden sarardığını, bu durumun ardındaki sebepleri ve doğal beyazlığı korumanın yollarını konuşacağız.
Hazırsanız, bir fincan kahvenizi alın evet, o meşhur suçluyu! ve gelin bu konuyu samimi bir sohbet tadında, adım adım birlikte inceleyelim.
Dişler Neden Sararır
Diş sararması, aslında hepimizin zamanla farkında olmadan yaşadığı doğal bir süreçtir. Gün içinde içtiğimiz kahve, çay, sigara ya da bazı yiyecekler diş minesinin rengini yavaş yavaş değiştirir. Bazen de genetik faktörler ya da yaş ilerledikçe dişlerin yapısındaki doğal beyazlık yerini sarımsı bir tona bırakır. Yani bu durum çoğu zaman kötü bir ağız bakımına değil, hayatın akışına bağlı olarak gelişir. Ancak güzel haber şu ki, doğru temizlik alışkanlıkları ve düzenli diş hekimi kontrolleriyle bu süreci yavaşlatmak, hatta dişlerin doğal parlaklığını yeniden kazanmak mümkündür. Diş sararması bir kader değil, biraz özenle değiştirilebilen bir detaydır.
Zamanla Dişlerimiz Sararabilir
Aslında dişlerimizin zamanla sararması, yaş almanın en doğal yansımalarından biridir. Yıllar geçtikçe diş minesinin altındaki “dentin” adı verilen tabaka yavaş yavaş daha görünür hale gelir. Dentin zaten yapısı gereği hafif sarı tonludur ve mine inceldikçe bu renk dışarıdan belli olmaya başlar. Yani tıpkı saçlarımızın beyazlaması gibi, diş rengindeki bu değişim de hayatın doğal bir parçasıdır. Ama güzel olan şu: Düzenli temizlik, bilinçli beslenme ve iyi bir ağız bakımıyla bu süreci epeyce yavaşlatmak, hatta dişlerin canlı ve sağlıklı görünümünü uzun yıllar korumak mümkün.
Çay, Kahve Gibi Renk Bırakan İçecekler
Güne kahvesiz başlayamayanlardan mısınız? Ya da her molada eliniz çaya gidiyor mu? Aslında bu keyifli alışkanlıklar, diş sararmasına sebep veren etkenlerden birisebeplerden biri.
Kahve, çay, kola ya da kırmızı şarap gibi içeceklerde “tanen” adı verilen doğal bileşenler bulunur. Bu tanenler diş minesine tutunarak zamanla dişlerin yüzeyinde ince bir renk tabakası oluşturur. İlk başta fark edilmese de günler, haftalar, aylar geçtikçe dişlerin o parlak beyazlığı yerini daha mat, sarımsı bir tona bırakır.
Ama merak etmeyin, küçük önlemlerle bu etkiyi azaltmak mümkün. Örneğin, kahve veya çayı pipetle içmek, ardından ağzınızı suyla çalkalamak diş minesine renklerin tutunmasını büyük ölçüde önler. Yani sevdiğiniz içeceklerden vazgeçmeden de dişlerinizi koruyabilirsiniz sadece biraz dikkatli olmalısınız.
Sigara ve Tütün Kullanımı Sararmaya Yol Açabilir
Diş sararmasının en büyük suçlularından biri ne yazık ki sigaradır. Tütünün içindeki nikotin ve katran, diş minesine öyle derinlemesine işler ki, zamanla o beyaz tonlar yerini sarı, hatta kahverengiye çalan kalıcı lekelere bırakır. Üstelik mesele sadece estetik de değildir; sigara diş etlerini zayıflatır, ağız kokusuna sebep olur ve genel ağız sağlığını ciddi şekilde olumsuz etkiler.
Kısacası sigara, sadece nefesinizi değil, gülümsemenizin ışıltısını da gölgede bırakır. Bırakabildiğiniz anda fark edeceksiniz, dişleriniz bile adeta yeniden nefes almaya başlar.
Ağız Hijyenine Dikkat Edin
Aslında dişlerimizin rengini korumanın sırrı, çok basit gibi görünen o günlük temizlik alışkanlıklarında gizli. Günde iki kez fırçalamak, diş ipi kullanmak ve arada bir ağız gargarasıyla desteklemek… Küçük gibi duran bu adımlar, uzun vadede büyük fark yaratır. Çünkü dişlerin üzerinde kalan minik yiyecek artıkları ve plaklar zamanla sertleşerek “tartar” dediğimiz o sarımsı tabakayı oluşturur. Bu tabaka ne yazık ki sıradan fırçalamayla çıkmaz ve diş sararmasına neden olur.
Yılda en az bir kez diş hekiminin yaptığı profesyonel temizlik dişlere adeta yeniden nefes aldırır. Unutmayın, parlak bir gülümseme pahalı ürünlerle değil, düzenli bakım ve biraz özenle başlar.
Bazı İlaçlar Dişlerimizi Sarartabilir
Diş sararması her zaman kahveden, sigaradan ya da bakımsızlıktan kaynaklanmaz. Bazen işin içinde tamamen tıbbi sebepler vardır. Özellikle çocukluk döneminde kullanılan bazı antibiyotikler örneğin tetrasiklin grubu ilaçlar dişlerin gelişimi sırasında renk değişimlerine yol açabilir. Bunun yanında, bazı antidepresanlar, alerji ilaçları veya tansiyon ilaçları da zamanla diş renginde hafif sararmalar oluşturabilir.
Bu tür durumlarda ne kadar fırçalarsanız fırçalayın renk tam olarak açılmayabilir, çünkü sorun dişin iç yapısından kaynaklanır. Ama endişelenmeyin; profesyonel beyazlatma uygulamaları ya da estetik diş tedavileri sayesinde bu renk değişimleri büyük ölçüde giderilebilir. Yani her şeyin bir çözümü var, yeter ki doğru adımı atın.
Flor Fazlalığı
Flor, dişlerimizin dostu olarak bilinir; çünkü diş minesini güçlendirir ve çürükleri önlemeye yardımcı olur. Ama ne yazık ki, faydalı şeylerin fazlası bazen ters etki yaratabilir. Özellikle çocukluk döneminde fazla flor almak örneğin çok florlu su içmek ya da aşırı miktarda florlu diş macunu kullanmak dişlerde “fluorozis” denilen beyaz ya da sarı lekelerin oluşmasına yol açabilir.
Bu durum genellikle sadece diş sararmasına sebep olur, yani sağlık açısından büyük bir tehlike oluşturmaz. Yine de dişlerin doğal görünümünü etkileyebileceği için dikkat etmekte fayda var.
Diş Sararması Nasıl Geçer
Diş sararması aslında tamamen engellenemese de, basit alışkanlıklarla bu süreci yavaşlatmak mümkün.
Öncelikle günde en az iki kez dişlerinizi fırçalayın ve renkli içeceklerden sonra ağzınızı suyla çalkalayın. Kahve, çay, kola gibi içecekleri pipetle içmek de renklerin dişe tutunmasını azaltır. Sigarayı bırakmak ya da en azından azaltmak hem diş renginizi hem de genel ağız sağlığınızı korur. Ayrıca yılda bir kez diş hekiminize gidip profesyonel temizlik yaptırmak, dişlerin doğal beyazlığını geri kazandırır.
Beyaz bir gülümseme mucizeyle değil, düzenli ve bilinçli bakım alışkanlıklarıyla mümkündür.
